WOMENTORS soon available in English
Η καταπολέμηση των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων, είναι ένας αγώνας εν εξελίξει.
Είναι εντυπωσιακό ότι ως ανθρώπινο είδος προοδεύουμε σε τομείς όπως είναι η τεχνολογία με θεαματικά εκθετικό ρυθμό. Αδυνατούμε, όμως, να σημειώσουμε αντίστοιχη πρόοδο σε θέματα που συνδέονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, με τις αξίες και την ηθική.
Υποστηρίζει η Γενική Διευθύντρια του Ιδρύματος Λαμπράκη και εμπνεύστρια του προγράμματος Womentors, Σεβαστή Ανθοπούλου. To πρόγραμμα στοχεύει στην πολύπλευρη ενδυνάμωση νέων γυναικών μέσω εκπαίδευσης και ανάπτυξης ικανοτήτων. Στην συνέντευξη που παραχώρησε στο TEDxUniversityofMacedonia μας μίλησε για την ιδέα και τους στόχους του προγράμματος που οραματίζεται μία ελληνική κοινωνία σύγχρονη, δίκαιη και συμπεριληπτική.
Πώς αποφασίσατε να ιδρύσετε το πρόγραμμα Womentors;
Η ιδέα για το WOMENTORS δεν υπήρξε στιγμιαία. Μεγάλωσα με στερεότυπα όπως και όλες οι γυναίκες και άντρες που φοιτήσαμε στο ελληνικό σχολείο. Διαβάσαμε τα γνωστά παιδικά παραμύθια, παίξαμε με τα «αγορίστικα» και «κοριτσίστικα» παιχνίδια, φορέσαμε τα χρώματα που αποδίδονταν ως κατάλληλα για το φύλο μας. Προσανατολιστήκαμε ακόμα και σε ενασχολήσεις, επαγγέλματα και συζητήσεις που ανατραφήκαμε να πιστεύουμε ότι είναι πιο ταιριαστές στο DNA μας. Ωστόσο, για όλα αυτά είχα μαύρα μεσάνυχτα. Ο κύριος λόγος νομίζω ότι είναι πως μέσα μου ποτέ δεν πίστεψα ότι υπάρχει κάτι που δεν μπορώ να καταφέρω.
Η εκπαίδευση αποτελεί την κινητήριο δύναμη για τη διαμόρφωση των στάσεων και συμπεριφορών, αλλά και του πολιτικού σχεδιασμού που θα οδηγήσει στην επιτυχή αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων. Μία εξ αυτών είναι και η άρση των πάσης φύσεως διακρίσεων σε βάρος των λεγόμενων ευάλωτων ή ευπαθών ομάδων. Σε αυτές, δυστυχώς, συγκαταλέγεται και η γυναίκα.
Έχω βιώσει και τη γυάλινη οροφή και τη μισθολογική ανισότητα. Εκείνο όμως που πυροδότησε την ιδέα για τη δημιουργία του WOMENTORS, ήταν η εμπειρία μου με τα νέα κορίτσια που έρχονταν ως μαθητευόμενες στο Ίδρυμα Λαμπράκη. Στην πλειονότητά τους ήταν κορίτσια με πλούσια τυπικά προσόντα, αλλά με κομμένα τα φτερά, που είχαν ήδη ενσωματώσει στην ταυτότητά τους τον ρόλο της αδύναμης. Ήταν η στιγμή που το Πρόγραμμα Ενδυνάμωσης Νέων Γυναικών άρχισε να κτίζεται με λεπτομέρεια μέσα στο κεφάλι μου. Μόλις δόθηκε η χρηματοδοτική ευκαιρία από το πρόγραμμα Active Citizens Fund* την άρπαξα και είμαι φυσικά ευγνώμων στους χρηματοδότες για αυτήν την υποστήριξη. To πρόγραμμα υλοποιείται από το Ίδρυμα Λαμπράκη, που εξειδικεύεται στην παιδεία. Για το τμήμα του περιεχομένου που αφορά σε θέματα υγείας το Ίδρυμα συνεργάζεται με την οργάνωση «Αποστολή Άνθρωπος» σε ρόλο εταίρου.
Ποιος είναι ο στόχος του και ποια εφόδια αποκομίζουν οι συμμετέχουσες;
Στόχος του WOMENTORS είναι η πολύπλευρη ενδυνάμωση νέων γυναικών για μεγαλύτερη συμμετοχή, λήψη αποφάσεων, δύναμη και δράση. Επιδιώκουμε να αναλάβουν τον πλήρη έλεγχο της ζωής τους σε σχέση με την οικονομική τους δραστηριότητα, το δημόσιο/πολιτικό χώρο που έχουν στη διάθεσή τους, την εναρμόνιση του επαγγελματικού με τον προσωπικό χρόνο, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους στην εργασία και σε όλους τους τομείς της ζωής και την υγεία τους.
Για τον σκοπό αυτό προσφέρουμε ένα πρόγραμμα ολιστικής ενδυνάμωσης. Θεωρούμε ότι προκειμένου να μπορέσει η γυναίκα να αξιοποιήσει πλήρως τη δυναμική της και να υπερβεί τις σε βάρος της διακρίσεις, χρειάζεται να διαθέτει ένα σύνθετο πλέγμα προσόντων, δεξιοτήτων και γνώσεων. Το WOMENTORS προσφέρει μια σειρά από 10 σεμινάρια τα οποία προσεγγίζουν ποικίλες θεματικές. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης, της επίτευξης στόχων, της ηγεσίας, της διαπραγμάτευσης, της παρρησίας κ.α. Η ενδυνάμωση αυτή συμπληρώνεται με την προβολή προσωπικών αφηγήσεων άλλων γυναικών, αλλά και αντρών. Πρόκειται για άτομα που υπερέβησαν στερεότυπα και ελπίζουμε ότι θα λειτουργήσουν ως έμπνευση για τις νέες γυναίκες. Τέλος, ενημερώνουμε τις συμμετέχουσες για το θεσμικό πλαίσιο και τους μηχανισμούς υποστήριξης της γυναίκας. Μετά από όλα αυτά να αποφασίσουν οι ίδιες πόσο και ποιον χώρο θα καταλάβουν στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή.
Για ποιo λόγο έχετε θέσει ως target group τις ηλικίες μεταξύ 18-35 ετών;
Στο WOMENTORS απευθυνόμαστε στις ηλικίες 18-35, διότι στο διάστημα αυτό συνήθως λαμβάνουν τα άτομα σημαντικές αποφάσεις που συνδέονται με την μετέπειτα πορεία τους. Είναι προτιμότερο να προετοιμάσεις μια γυναίκα να προλάβει ή έστω να αντιμετωπίσει τις διακρίσεις σε βάρος της στον χώρο εργασίας, πριν να αρχίσει να δουλεύει ή στην αρχή της καριέρας της. Για να το πούμε απλά, η λογική του «όπως στρώσεις, θα πλαγιάσεις» έχει πλήρη εφαρμογή στην περίπτωση των νέων γυναικών. Αυτές ενημερώνουμε και ενδυναμώνουμε, ώστε να διεκδικήσουν ισότιμα και δημοκρατικά τα δικαιώματά τους και τον χώρο τους. Θέλουμε να «στρώσουν», όπως τους αξίζει, όπως τους αντιστοιχεί, όσο καλύτερα μπορούν. Βάσει των ικανοτήτων και της δυναμικής τους και όχι βάσει εξωγενών χαμηλών προσδοκιών και εμποδίων. Εννοείται ότι η προσέγγισή μας έχει τη λογική της δια βίου μάθησης και ανάπτυξης.
Παρ’ όλο που η Ελλάδα είναι στην τελευταία θέση σε θέματα ισότητας φύλων στην Ευρώπη δεν διενεργούνται δημόσιες συζητήσεις. Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε την ελληνική κοινωνία «κλειστή» ;
Έχετε δίκιο, διότι ο διάλογος για τα θέματα ισότητας είναι όχι μόνο περιορισμένος, αλλά και στιγματισμένος. Εμείς οι Ελληνίδες και οι Έλληνες, που σε πρώτη ευκαιρία επικαλούμαστε την πολιτιστική μας κληρονομιά και χαρακτηρίζουμε τη χώρα μας ως λίκνο της δημοκρατίας, έχουμε ισχυρές αντιστάσεις. Αντιστεκόμαστε στη μετακίνηση από παγιωμένες και ξεπερασμένες θέσεις και πρακτικές, που βασίζονται σε στρεβλές αντιλήψεις ανωτερότητας/κατωτερότητας, φυσιολογικού/αφύσικου, σωστού/λάθους, αποδεκτού/απαράδεκτου.
Νομίζω ότι εκείνο που θα ενίσχυε σημαντικά τη δημόσια συζήτηση για την ισότητα φύλων θα ήταν να προστεθούν αντρικές φωνές δίπλα στις γυναικείες. Αυτό είναι σημαντικό αν σκεφτεί κανείς ότι οι θέσεις εξουσίας, και επομένως επιρροής της κοινής γνώμης, κατέχονται κυρίως από άντρες. Σαν κοινωνία χρειαζόμαστε αυτού του είδους τη ρητορική της συμπερίληψης και της ισότητας. Θα ήθελα μελλοντικά να δω άντρες πολιτικούς όλων των κομμάτων να την υιοθετούν. Δεν θα χαρακτήριζα την ελληνική κοινωνία «κλειστή», είναι όμως συντηρητική.
Πιστεύω ότι οι Έλληνες δεν επιθυμούν να διαιωνίζουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών. Στο κάτω κάτω, οι μισοί είναι γυναίκες και οι άλλοι μισοί στην πλειονότητά τους αγαπούν και εκτιμούν κάποια γυναίκα, είτε αυτή είναι η μητέρα τους, είτε η σύντροφός τους, η αδελφή τους κ.ο.κ. Η κοινωνία μας είναι συντηρητική, όχι επειδή ο συντηρητισμός είναι στο DNA μας, αλλά επειδή έτσι μας γαλούχησαν.
Η ρίζα του προβλήματος, κατά τη γνώμη μου, είναι η παιδεία μας και συγκεκριμένα το ότι δεν καλλιεργούμε την κριτική σκέψη. Αν είχαμε μάθει στο σχολείο να ερευνούμε, να αναλύουμε, να συνθέτουμε, να αξιολογούμε, να αμφισβητούμε και πάνω από όλα αν είχαμε μάθει να σκεφτόμαστε και να τοποθετούμαστε τεκμηριωμένα πάνω σε ζητήματα που συνδέονται με την καθημερινότητα. Αν είχαμε κάποια περιθώρια πρωτοβουλίας, δεν θα στρουθοκαμηλίζαμε μπροστά στα ποικίλα κοινωνικά προβλήματα που ταλαιπωρούν άδικα κάποιους συμπολίτες μας. Ακόμα και η πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη που κυνηγάμε συνδέεται με το έλλειμμα παιδείας.
Ακολουθεί το δεύτερο μέρος της συνέντευξης!
Διαβάστε το άρθρο στο blog του TEDxUniversityofMacedonia εδώ.